Het doctoraat gaat de ervaringen van de patiënt in zijn ziekenhuisbed na ('the experience of lying'). Inzicht verwerven in de ruimtelijke beleving van de patiënt en de aspecten die dit beïnvloeden nagaan, was een eerste doelstelling van dit doctoraat. Patiënten hebben, liggend in een ziekenhuisbed, een a-typisch perspectief. Het bed staat in een ziekenhuiskamer of het wordt rondgereden. Statisch of rijdend. Het hoeft geen betoog dat dit een significante impact heeft op de ruimtelijke beleving.
In een tweede fase is het uiteraard essentieel dat architecten hierover geïnformeerd worden. Dat is nodig om een ziekenhuis echt rond een patiënt te kunnen bouwen. Wat kan er beter en hoe moet dat aangepakt worden? Het doctoraat wil een brug slaan met de praktijk en adviezen voor architecten formuleren. Zo kunnen ze anticiperen op de noden van patiënten en andere gebruikers. Voorts ging Annemans na of dit inzicht kan vertaald worden in een voor de architect toepasbare 'format'.
Margo Annemans trok naar het ziekenhuis en praatte met drie patiëntenprofielen: mensen die heel kort in het ziekenhuis verblijven, patiënten die langer dan een week gehospitaliseerd zijn en mensen die op de spoed belanden. Drie types patiënten met heel andere noden.
Een eerste type zijn dus de patiënten die voor een kleine ingreep naar het ziekenhuis gaan. Ze keren dezelfde dag weer huiswaarts. Hierbij onderzocht Margo Annemans patiënten met een kamer die verondersteld worden in bed te blijven liggen enerzijds. En anderzijds patiënten die in een wachtkamer ontvangen worden en vervolgens zelf naar de operatiekamer gaan. Uit het onderzoek blijkt geen eenduidige voorkeur voor één van beide systemen. Margo Annemans adviseert hier "om bewust om te springen met de ruimtes waar deze patiënten komen en om ze zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen wat sfeer en beleving betreft".
De onderzoekster stelt vast dat de leefwereld van patiënten die langer dan een week in het ziekenhuis verblijven plots volledig beperkt wordt tot het ziekenhuis. Deze patiënten zouden hun kamer graag meer personaliseren en willen meer afwisseling. Want behalve de cafetaria hebben ze immers geen mogelijkheid om van omgeving te wisselen. Margo Annemans: "Het zou daarom goed zijn ziekenhuizen niet langer op te delen naargelang de ziekte maar eerder op basis van de behoefte van de patiënt. Voorzie een klein deel voor lang verblijf. Daar kunnen patiënten zelf meer invloed hebben op hun omgeving. De overgrote meerderheid van het ziekenhuis kan dan nog steeds meer efficiënt ingericht worden voor kort verblijf of spoedgevallen."
Een derde type patiënt komt via de spoed in het ziekenhuis terecht. Deze patiënten zijn zich pas bewust van hun omgeving als die hen stoort, aldus Annemans. Daarom raadt de onderzoekster aan om de dienst zo efficiënt mogelijk in te delen met aandacht voor contact tussen patiënten en verplegend personeel. "De nood aan informatie op de spoed is groot", dixit Annemans, "en patiënten geven aan dat ze zich op dat vlak vaak in de steek gelaten voelen."
Het doctoraat toont aan dat zorgverleners expliciet meer aandacht kunnen en moeten besteden aan de impact van het gebouw/de omgeving op de organisatie en de beleving door de patiënt. Dat geldt zowel voor de dagelijkse praktijk als bij de bouw van een nieuw ziekenhuis.

Bron : Artsenkrant – 06-11-2015